Câu bị động là một cấu trúc ngữ pháp quan trọng trong tiếng Anh, giúp chúng ta diễn đạt những hành động mà sự chú ý chủ yếu dành cho đối tượng của hành động thay vì người thực hiện. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách sử dụng câu bị động (Passive Voice).
Sự Khác Biệt Giữa Câu Chủ Động và Câu Bị Động
Khi chúng ta sử dụng câu chủ động (active voice), chúng ta tập trung vào người hoặc vật thực hiện hành động. Tuy nhiên, khi sử dụng câu bị động (passive voice), chúng ta tập trung vào người hoặc vật bị ảnh hưởng bởi hành động đó.
Ví dụ:
- Chủ động (Active):
The chef cooks the meal.
(Đầu bếp nấu bữa ăn.)
→ Ở đây, chef là chủ ngữ và là người thực hiện hành động nấu. - Bị động (Passive):
The meal is cooked by the chef.
(Bữa ăn được nấu bởi đầu bếp.)
→ Trong câu này, the meal là chủ ngữ, nhưng sự chú ý được đặt vào việc nấu ăn xảy ra với bữa ăn, không phải người thực hiện hành động.
Khi Nào Sử Dụng Câu Bị Động
Chúng ta sử dụng câu bị động khi:
- Người hoặc vật gây ra hành động không được biết đến hoặc không quan trọng.
Ví dụ:
- A lot of trees were cut down last year.
(Nhiều cây đã bị chặt hạ vào năm ngoái.)
→ Chúng ta không quan tâm ai đã chặt cây, vì vậy người thực hiện hành động không cần thiết phải được đề cập. - If we want to mention the person or thing that performs the action, we use ‘by’.
(Nếu chúng ta muốn đề cập đến người hoặc vật thực hiện hành động, chúng ta sử dụng ‘by’.)
Ví dụ:
- The painting was created by Picasso.
(Bức tranh được vẽ bởi Picasso.)
→ Ở đây, chúng ta muốn nhấn mạnh người thực hiện hành động là Picasso.
Cấu Trúc Câu Bị Động
Cấu trúc câu bị động cơ bản là:
be (is/was etc.) + past participle (done/cleaned etc.)
Ví dụ:
- The car is washed every week.
(Chiếc xe được rửa mỗi tuần.) - The house was built in 1990.
(Ngôi nhà được xây dựng vào năm 1990.)
Lưu ý rằng hầu hết các động từ trong câu bị động kết thúc bằng -ed khi ở dạng quá khứ phân từ (past participle), tuy nhiên, có những động từ bất quy tắc mà chúng ta phải học thuộc.
Ví dụ:
- build → built
(xây dựng → đã xây dựng) - steal → stolen
(đánh cắp → đã bị đánh cắp)
So Sánh Câu Bị Động Ở Hiện Tại và Quá Khứ
Câu bị động có thể được sử dụng ở nhiều thì khác nhau. Hãy so sánh câu bị động trong thì hiện tại và quá khứ:
Hiện tại đơn (Present Simple Passive):
- The book is published every year.
(Cuốn sách được xuất bản mỗi năm.)
Quá khứ đơn (Past Simple Passive):
- The book was published last year.
(Cuốn sách đã được xuất bản vào năm ngoái.)
Như ta thấy, khi câu bị động ở thì hiện tại, động từ ‘be’ được chia là ‘is/are’ (hiện tại đơn), còn ở thì quá khứ, động từ ‘be’ được chia là ‘was/were’ (quá khứ đơn).
Bài Tập Vận Dụng
Bài tập 1: Hoàn thành các câu sau bằng cách sử dụng thể bị động.
- The windows __________ (clean) yesterday.
- Many languages __________ (speak) around the world.
- This song __________ (write) by a famous composer.
Bài tập 2: Chuyển các câu sau từ chủ động sang bị động.
- They grow rice in many countries.
→ ________________________________ - Someone stole my bike last night.
→ ________________________________
Bài tập 3: So sánh các câu ở thể chủ động và bị động.
- People make coffee from coffee beans.
→ ________________________________ - The company will deliver the package tomorrow.
→ ________________________________
Kết Luận
Câu bị động là một cấu trúc hữu ích trong tiếng Anh khi bạn muốn tập trung vào đối tượng bị ảnh hưởng bởi hành động thay vì người thực hiện hành động. Việc nắm vững cấu trúc và cách sử dụng câu bị động giúp bạn giao tiếp hiệu quả hơn trong nhiều tình huống khác nhau, từ văn bản trang trọng đến giao tiếp hàng ngày. Hãy luyện tập thường xuyên và áp dụng chúng vào thực tế để cải thiện kỹ năng tiếng Anh của bạn!
